مهندسان ژاپنی در طرحی متهورانه، زندگی امن را برای زمینهای مسطح ژاپن که در اثر سونامی ویران شدهاند به ارمغان میآورند. همچون سفینههای فضایی عظیمی که در بالای زمین شناورند، جزیرههای مرتفع هم چشماندازی فرادنیوی به مناطق روستایی میدهند. این جزیرههای زمینی مرتفع را کیچیرو ساکو، معمار ژاپنی برای ناحیه توهوکو در شمال شرقی ژاپن پیشنهاد داده که در اثر زمینلرزه ۹. ۰ ریشتری مارس ۲۰۱۱ / اسفند ۱۳۸۹ و سونامی ایجاد شده به دنبال آن ویران شد. در نقشه اولیه، گروهی از این جزایر تمام شهرکها را شکل میدهند تا مردم ساکن در ...
مهندسان ژاپنی در طرحی متهورانه، زندگی امن را برای زمینهای مسطح ژاپن که در اثر سونامی ویران شدهاند به ارمغان میآورند.
همچون سفینههای فضایی عظیمی که در بالای زمین شناورند، جزیرههای مرتفع هم چشماندازی فرادنیوی به مناطق روستایی میدهند. این جزیرههای زمینی مرتفع را کیچیرو ساکو، معمار ژاپنی برای ناحیه توهوکو در شمال شرقی ژاپن پیشنهاد داده که در اثر زمینلرزه ۹. ۰ ریشتری مارس ۲۰۱۱ / اسفند ۱۳۸۹ و سونامی ایجاد شده به دنبال آن ویران شد. در نقشه اولیه، گروهی از این جزایر تمام شهرکها را شکل میدهند تا مردم ساکن در زمینهای پست را در مقابل سونامیهای آینده حفاظت کنند.
روستای آسمانی توهوکو (Tohoku Sky Village) تنها یک بلندپروازی خیالبافانه معماری نیست: شهرداری ناحیهای در منطقه آسیبدیده گامهایی در جهت ساخت یکی از این شهرها برداشته و سایرین نیز میتوانند از آن پیروی کنند. اغلب جزایر برای اهداف مسکونی مورد استفاده قرار خواهند گرفت و بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ دستگاه خانه و آپارتمان خواهند داشت. ایستگاههای سوخترسانی، تاسیسات ذخیرهسازی و دفع مواد زائد و پارکینگ خودروها در طبقات پایین قرار میگیرند. در عین حال، جزایر تجاری نیز کارخانهها و تاسیسات فرایندی برای صنایعی همچون شیلات و کشاورزی را در خود جای خواهند داد. علاوه بر بالا بردن سکنه به ماورای قدرت مخرب امواج، این طراحی دارای جنبههای ایمنی دیگری نیز هست. پس از اعلام هشدار سونامی، دروازه مستحکم واقع در پشت هر جزیره به طور خودکار بسته میشود، در حالیکه پلههای موجود در اطراف جزیره به ساکنان اجازه میدهد که در کمال امنیت بالا بروند. انرژی نیز به صورت مستقل از شبکه سراسری (off-grid) و با استفاده از منابع تجدیدپذیر همچون انرژی باد و خورشید فراهم میشود تا از تامین انرژی پس از وقوع فاجعه اطمینان حاصل شود. باتریهای یون-لیتیوم نیز به عنوان پشتیبان عمل میکنند. شکل بیضوی جزایر نیز بسیار مهم است، زیرا در شرایطی که سطوح هموار تمام نیروی جسم آب را جذب میکنند، یک شکل بیضوی اجازه میدهد تا آب به اطراف جریان یابد.
هر کدام از این جزایر سه طبقه ۹۰ هزار مترمربع فضای قابل استفاده را فراهم میکند و با استفاده از شمعهای فولادی عظیم به سنگ بستر چفت میشوند. دیوارهای خارجی از بتن مسلح به ضخامت ۵۰ سانتیمتر ساخته میشوند و اماکن عمومی واقع در طبقه زیرین همانند پرههای چرخ دوچرخه به صورت شعاعی آرایش یافتهاند تا توزیع تنش به صورت مساوی انجام شود.
ناحیه اداری در مرکز هر دسته از جزایر واقع شده که محل استقرار ادارات، مدارس و مراکز تجاری و تفریحی است. این طرح بلندپروازانه همچنین جهت محافظت از ناوگان ماهیگیری محلی، نخستین لنگرگاه مسقف جهان را در خود جای داده است.
پروژههای بزرگ مقیاس دیگری نیز برای اسکان مجدد مردم توهوکو در صف انتظار قرار دارند؛ از جمله آنها میتوان به پروژه معمار معروف، تویو آیتو -طراح Serpentine Gallery Pavilion لندن- برای به خدمت گرفتن نسخه مدرن معماری سنتی ژاپن اشاره کرد که بر روی زمینهای مرتفعتر ساخته میشود. پروژه دیگر شامل آپارتمانهایی است که در بستر کوهها ساخته میشود.
با این وجود، در حالیکه پروژه آیتو شامل جابجایی کل شهر است، طرح ساکو به مردم امکان میدهد تا به محلی که قبلا زندگی میکردند بازگردند. ساکو میگوید: «رفتن به مناطق مرتفعتر که پس از وقوع فاجعه به صورت رسمی توصیه میشود، به معنای تغییرات عظیمی برای ساکنان ناحیه است، کسانی که بخش اعظم آنها برای زندگی به دریا و زمین وابستهاند. هدف پروژه من این است که نه تنها بتواند از جوامع حفاظت کند که برای زندگی کردن نیز ایمنتر باشد.»
در مقابل، منتقدان به بحث پیچیده چگونگی تامین هزینه بازسازی اشاره میکنند. یاسواکی اونودا از دانشکده معماری و علوم ساختمانی دانشگاه توهوکو میگوید که اگرچه این ایده بیعیب به نظر میرسد، هزینه تخمینی ۲۰ میلیارد ین (۲۵۴ میلیون دلاری) برای هر جزیره بسیار گران است. برای کاهش هزینهها، پروژه روستای آسمانی توهوکو از بازیافت بقایای فاجعه در برخی از اجزای ساختمانها استفاده خواهد کرد. ساکو همچنین عقیده دارد که جزایر به جاذبه گردشگری تبدیل خواهند شد.
اما مانع محتملتری بر سر راه وجود دارد: مردم. ماسایوکی واکوی، استاد طراحی معماری دانشگاه توکیو عقیده دارد که با در نظر گرفت چشمانداز پیشرو جزایر، طبیعت «محافظهکار» مردم توهوکو ممکن است باعث بروز مشکل شود. وی میگوید: «این مساله که آنها با جزایر به آسانی کنار آیند، محل تردید است. اما اگر جوامعی باشند که تصمیم بگیرند نمیخواهند جابجا شوند و ترجیح میدهند در جلگهها باقی بمانند، این جزایر میتواند یک گزینه احتمالی باشد.»